Rusça dersler (ГЛАГОЛЫ - FİİLLER) 5

ГЛАГОЛЫ - FİİLLER

Diğer dillerde pek görülmeyen bir özellik Rusça’da ağırlıklı olarak yer tutmaktadır. Rusça’da fiillerin görünüş özelliği vardır. Daha açık tanımıyla aynı anlama gelen bir fiilin farklı yazılması sonucu ifade ettiği anlamın tekrarı, sürekliliği ve zamanı değişmektedir. Bu iki grubu ‘tamamlanmamış’ ve ‘tamamlanmış fiiller olarak ikiye ayırıyoruz.

   1.    НЕСОВЕРШЕННЫЙ ВИД

          TAMAMLANMAMIŞ FİİLER

читать            okumak

писать            yazmak

работать         çalışmak

спать               uyumak

делать             yapmak

Я читаю газету                     

Ben gazete okuyorum (okurum)

Я  пишу письмо                                

Ben mektup yazıyorum (yazarım)

Я изучаю русский язык                    

Ben Rusça çalışıyorum (çalışırım)

             

Я делаю домашное здание                

Ben ev ödevimi yapıyorum (yaparım)

Bu tip fiiller üç zamanda kullanılırlar.

A. НАСТОЯЩЕЕ ВРЕМЯ - ŞİMDİKİ ZAMAN

            Сейчас я читаю книгу                 

Şimdi ben kitabı okuyorum  (eylemin ne zaman tamamlanacağı belli değil)

B. ПРОШЕДШЕЕ ВРЕМЯ - GEÇMİŞ ZAMAN

Я читал эту книгу                        

Dün kitabı okuyordum (eylemin ne zaman tamamlanacağı belli değil)

C.    СЛОЖНОЕ БУДУШЕЕ ВРЕМЯ  - BİLEŞİK GEÇMİŞ ZAMAN

Я буду читать книгу                 

Ben kitabı okuyacağım (eylemin ne zaman gerçekleştirileceği kesin belli değil)

NOT: Periyodik olarak tekrarlanan hareketler bildirilirken bu fiil (tamamlanmamış) kullanılır

Каждый день           Her gün                

каждая неделя        Her hafta

каждое собрание     Her toplantı

всегда                        Her zaman

часто                         Sık sık

иногда                       Ara sıra

редко                         Nadiren

Каждое утро я читаю газету                 

Ben her sabah gazete okurum

Каждый месяц я покупаю книгу       

Ben her ay iki kitap satın alırım

Я всегда помогаю ему                            

Ben her zaman ona yardım ederim.

            

2.         СОВЕРШЕННЫЙ ВИД

            TAMAMLANMIŞ EYLEM BİÇİMİ

Bu tip fiiller tamamlanmış eylem bildirirler. Örneğin,

прочитать     Okumak

            написать       Yazmak

           

            Я прочитаю эту книгу            

Ben bu kitabı okuyacağım.(kitap mutlaka okunup bitirilmiş olacak)

            Я прочитал эту книгу            

Ben bu kitabı okudum. (kitabı okuyup bitirdim)

Kesin geçmiş ve kesin gelecek zamanda bitirme ve sonuç alma vardır.

Bu tip fiiller iki zamanda kullanılır. Tamamlama, bir sonuç alma söz konusu olduğundan geçmiş ve gelecek zamanda kullanılırlar. Eğer cümlede belli bir zaman belirtiliyorsa fiiller bu tip kullanılır. Dün, önümüzdeki hafta, yarın, geçen ay gibi zaman zarflarıyla hep bu tür fiiller kullanılır..

Завтра утром я напишу письмо              

Yarın sabah bir mektup yazacağım (mektup mutlaka yazılmış bitirilmiş olacak)

      

Вчера вечером сестра написала письмо          

Dün akşam kız kardeşim bir mektup yazdı (mektup  yazıldı bitirildi)

Bu tip fiiller, yapılan iş ve hareketin bitirilmesi ile sonuçlandırılmasının yanında, hareketin bir kez yapıldığını ve anlık olduğunu da vurgulamak için kullanılır. Yani hareket bir kez yapılmış, bir anda bitmiş ve son bulmuştur.

вдруг                         Ansızın

неожиданно             Beklenmeksizin

сразу                          Hemen

Офицант вдруг оттолкнул стол  ,

Garson birden masayı itti. (bir hamlede yapıldı bitti)

Вдруг она закричала                         

(Bir anda bağırmaya başladı)

                  

Alıştırmalar

Aşağıdaki boş bırakılan yerlere fiillerin doğru şeklini koyunuz.

1. Каждый день я  газету  (читаю/ прочитаю)

2. Вчера вечером я  телевизор и ушел из дома(смотрел/посмотрел)

3. Он сразу    кричать(начал/начинал)

4. На данный момент я    статью(пишу/напишу)