Ruslar için Türkçe (УРОК 14)

                          

                                                            УРОК 14

Новые слова, Краткие ответы на вопросы с личными местоимениями, Цвета,

Nasıl, Arkasında,Altında, Önünde.

Altında                    под                                 ağacın altında bir adam var

Arkasında               позади, сзади               polis evin arkasındadır

Önünde                   перед                             öğrenciler okulun önünde midir?

Renk                        цвет                               elbise ne renktir?

Mavi                        голубой                         o top mavidir

Siyah                       черный                         araba siyah mıdır?

Yeşil                        зеленый                        yeşil elbise nerededir?

Beyaz                      белый                            kediler beyazdır

Kırmızı                   красный            kırmızı çanta sandalyenin üstündedir  

Sarı                         желтый                          sarı kutu buradadır

Nasıl                        как                                 bugün nasılsınız?

Kahverengi            коричневый        kahverengi ev sinemanın yanındadır        

Bugün                     сегодня                          ben bugün evdeyim

КРАТКИЕ ОТВЕТЫ НА ВОПРОСЫ С ЛИЧНЫМИ МЕСТОИМЕНИЯМИ

На вопрос: Sen bir öğretmen misin? 

Можно ответить Evet, ben bir öğretmenim

Или  Hayır, ben bir öğretmen değilim.

На этот вопрос также можно ответить и кратко:Evet, öğretmenim    или    Hayır, değilim.

Рассмотрим следующие предложения:

O bir doktor mudur?.....evet doktordur.....он доктор?.....да, доктор

O hastanede midir?.....hayır, değildir.....она в больнице?.....нет.

Sen bahçede misin?.....evet, bahçedeyim.....ты в саду?.....да, в саду.

Sen bir avukat mısın?.....hayır, değilim.....ты адвокат?.....нет.

Siz işçi misiniz?.....evet, işçiyiz.....вы рабочие?.....да, рабочие

Siz lokantada mısınız?.....hayır, değiliz.....вы в ресторане?.....нет.

Onlar hemşire midir?.....evet, hemşiredir.....они медсестры?.....да, медсестры

Onlar sinemada mıdır?.....hayır, değildir.....они в кино?.....нет.

Ben bir öğretmen miyim?.....evet, öğretmenim......я учитель?.....да, учитель.

Biz öğrenci miyiz?.....hayır, değiliz.....мы студенты?.....нет

Köpek bahçede midir?.....evet, bahçededir.....собака в саду?.....да, в саду

Sen bir işçi misin?.....hayır, değilim. Ben işadamıyım.....ты рабочий?.....нет, я бизнесмен

Siz mühendis misiniz?.....hayır, değiliz. Biz doktoruz.....вы инженеры?.....нет, мы врачи

ЦВЕТА

Слова beyaz, sarı, mavi  и т.д. могут выступать как в качестве существительного, так и в качестве прилагательного. В качестве прилагательного, они ставятся перед существительными.

Sarı elbise                       желтое платье

Kırmızı çanta                  красная сумка

Beyaz top                        белый мяч

Mavi deniz                     голубое море

Yeşil ağaç                      зеленое дерево

Siyah sandalye               черный стул

Kahverengi halı              коричневый ковер

Sarı elbise buradadır                                     желтое платье здесь

Kırmızı çantalar dükkandadır                       красные сумки в магазине

Beyaz top odadadır                                       белый мяч в комнате

Yeşil ağaç bahçededir                                   зеленое дерево в саду

Kahverengi halı nerededir?                           Где коричневый ковер?

В качестве существительного это слова строят предложения с помощью окончаний –dır, -dir, -dur, dür.

Elbise sarıdır                                     платье - желтое

Top beyazdır                                     мяч - белый

Ağaç yeşildir                                     дерево - зеленое

Deniz mavidir                                   море - голубое

Sandalye siyahtır                              стул – черный

Halı kahverengi midir?                     Ковер коричневый?

Çantalar kırmızı değildir                   сумки не красные

КАКОГО ЦВЕТА?

Для того, чтобы спросить о цвете предмета используется выражение ne renk. В русском языке его эквивалент: какого цвета?

Çanta ne renktir?.....çanta beyazdır.....какого цвета сумка?.....сумка белая

Arabalar ne renktir?.....arabalar mavidir.....какого цвета машины?.....машины голубые

Kalem ne renktir?.....kalem kahverengidir.....какого цвета карандаш?.....карандаш коричневый

Elmalar ne renktir?.....elmalar kırmızıdır.....какого цвета яблоки?.....яблоки красные

В вопросе можно опустить окончание tir , а в ответах соответствующие окончания –dır, -dir, -dur, dür

Çanta ne renk?.....beyaz

Kutu ne renk?.....siyah

NASIL – как

NASIL является вопросительным словом. В русском языке ему соответствует слово  - как.

Рассмотрим разные способы его употребления:

Sen nasılsın?                         Как ты (поживаешь)?

Siz nasılsınız?                       Как вы (поживаете)?

O nasıl?                                 Как он (поживает)?

Çocuklar nasıl?                     Как дети?

Fatma nasıl?                          Как Фатма?

Hemşire nasıl?                      Как медсестра?

Ev nasıl?                               Как дом?

Bu araba nasıl?                     Как (вам) эта машина?

Şu elbise nasıl?                     Как (вам) это платье?

Hava nasıl?                           Как погода?

Посмотрим теперь на ответы на эти вопросы:

Ben iyiyim                            хорошо

Biz iyiyiz                              (мы) хорошо

O iyidir                                 (он, она) хорошо

Çocuklar kötüdür                  дети плохо

Farma iyidir                          Фатма (поживает) хорошо

Ev büyüktür                          дом большой

Bu araba eskidir                   эта машина старая

Şu elbise uzundur                 то платье длинное

Hava sıcaktır                        погода жаркая.

ARKASINDA – позади, за

Слово arkasında  является послелогом, как и раннее изученные слова yanında, üstünde, içinde. По-русски оно означает – позади, за. Его употребление в предложении такое же, как употребление других пройденных нами послелогов.

Kapının arkasında                     за дверью

Öğrencinin arkasında                за студентом

Kutunun arkasında                    за коробкой

Köprünün arkasında                  за мостом

Parkın arkasında                       за парком

Evin arkasında                           за домом

Okulun arkasında                      за школой

Otobüsün arkasında                  за автобусом

Ağacın arkasında                       за деревом

Bardağın arkasında                    за стаканом

Yatağın arkasında                      за кроватью

Çocuğun arkasında                    позади ребенка

Kapının arkasında bir adam var              за дверью есть мужчина

Kedinin arkasında bir köpek var            позади кошки есть собака

Kutunun arkasında top var mı?              За коробкой есть мяч?

Köprünün arkasında bir ev var               за мостом есть дом

Hastanenin arkasında eczane var           за больницей есть аптека

Parkın arkasında bir hastane yok            позади парка нет  больницы

Evin arkasında bahçe var mı?                 За домом есть сад?

Doktorun arkasında hemşireler var         позади врача есть медсестры

Otobüsün arkasında bir taksi var            за автобусом есть такси

Ağacın arkasında ev var mı?                   Позади дерева есть дом?

Bardağın arkasında şişe var                     за стаканом есть бутылка

Yatağın arkasında bir dolap var              позади кровати есть шкаф

Sözlüğün arkasında defter yok                за словарем нет тетради

Adam kapının arkasındadır                             мужчина за дверью

İşçiler fabrikanın arkasındadır                        рабочие позади завода

Top kutunun arkasında değildir                      мяч не за коробкой

Ev köprünün arkasında mıdır?                        Дом за мостом?

Hastane parkın arkasındadır                            больница за парком      

Bahçe evin arkasında değildir                         сад за домом

Hemşireler doktorun arkasında mıdır?           Медсестры позади врача?

Taksi otobüsün arkasındadır                           такси за автобусом

Ev ağacın arkasındadır                                    дом позади дерева

Bardak şişenin arkasında değildir                   стакан не за бутылкой

Dolap yatagğn arkasındadır                            шкаф за кроватью

Defter sözlüğün arkasında mıdır?                   Тетрадь за словарем?

ALTINDA – под

Послелог altında означает по-русски – под. К нему применимы все предыдущие правила для раннее изученных послелогов.

Buzdolabının altında                 под холодильником 

Pencerenin altında                     под окном

Kutunun altında                         под коробкой

Köprünün altında                       под мостом

Fincanın altında                         под чашкой

Sepetin altında                           под корзиной

Televizyonun altında                 под телевизором

Otobüsün altında                       под автобусом

Ağacın altında                           под деревом

Bardağın altında                        под стаканом

Yatağın altında                          под кроватью

Kitabın altında                          под книгой

Çantanın altında bir kitap var                            под сумкой есть книга

Busdolabının altında kalem var mı?                  Под холодильником есть карандаш?

Kutunun altında ahantar yok                              под коробкой нет ключа

Kedinin altında küçük bir kutu var                    под котом есть маленькая коробка

Köprünün altında gemi yok                                под мостом нет корабля

Fincanın altında tabak var                                  под чашкой есть тарелка

Sepetin altında halı yok                                      под корзиной нет ковра

Televizyonun altında masa var mı?                   Под телевизором есть стол?

Otobüsün altında küçük bir köpek var               под автобусом есть маленькая собака

Ağacın altında çocuklar var                               под деревом есть дети

Yatağın altında kedi yok                                    под кроватью нет кошки

Sözlüğün altında bir kalem var                          под словарем есть карандаш

Kitabın altında kalem var mı?                            Под книгой есть карандаш?

 

Kitap çantanın altındadır                                     книга под сумкой

Kalem buzdolabının altında mıdır?                     Карандаш под холодильником?

Anahtar kutunun altında değildir                         ключ не под коробкой

Gemi köprünün altındadır                                    корабль под мостом

Tabak fincanın altındadır                                     тарелка под чашкой

Halı sepetin altında değildir                                 ковер не под корзиной

Masa televizyonun altında mıdır?                        Стол под телевизором?

Küçük köpek otobüsün altındadır                        маленькая собака под автобусом

Çocuklar ağacın altındadır                                   дети под деревом

Kedi yatağın altında değildir                                кошка не под кроватью

Defter sözlüğün altındadır                                    тетрадь под словарем

Kalem kitabın altında mıdır?                                Карандаш под книгой?

ÖNÜNDE – перед

Послелог önünde по-русски означает – перед.

Lokantanın önünde                перед рестораном

Pencerenin önünde                перед окном

Kutunun önünde                    перед коробкой

Köprünün önünde                  перед мостом

Adamın önünde                     перед мужчиной

Öğretmenin önünde               перед учителем

Okulun önünde                      перед школой

Şoförün önünde                     перед водителем

Ağacın önünde                      перед деревом

Bardağın önünde                   перед стаканом

Uçağın önünde                      перед самолетом

Kitabın önünde                     перед книгой

Kapının önünde bir adam var                                    перед деврью есть мужчина

Sandalyenin önünde çanta yok                                  перед стулом нет сумки

Lokantanın önünde kırmızı bir araba var                  перед рестораном есть красная машина

Radyonun önünde şişe var mı?                                  перед радио есть бутылка?

Köprünün önünde arabalar yok                                 перед мостом нет машин

Adamın önünde bir çocuk var                                   перед мужчиной есть ребенок

Öğretmenin önünde öğrenci var mı?                         перед учителем есть ученик?

Okulun önünde iki kadın var                                     перед школой есть 2 женщины

Otobüsün önünde kedi yok                                       перед автобусом нет кошки

Uçağın önünde arabalar var                                      перед самолетом есть машины

Bardağın önünde kaşık yok                                       перед стаканом нет ложки

Kitabın önünde sözlük var mı?                                 перед книгой есть словарь?

Yatağın önünde dolap var                                          перед кроватью есть шкаф

Adam kapının önündedir                                           мужчина перед дверью

Çanta sandalyenin önünde değildir                           сумка не перед стулом

Kırmızı araba lokantanın önündedir                          красная машина перед рестораном

Şişe radyonun önünde midir?                                    бутылка перед радио?              

Çocuk adamın önündedir                                           ребенок перед мужчиной

Öğrenci öğretmenin önünde midir?                           ученик перед учителем?

Kedi otobüsün önünde değildir                                  кошка не перед автобусом     

O televizyonun önündedir                                         она перед телевизором

Arabalar uçağın önündedir                                         машины перед самолетом

Kaşık bardağın önündedir                                          ложка перед стаканом

Sözlük kitabın önünde midir?                                    словарь перед книгой

Dolap yatağın önünde değildir                                   шкаф не перед кроватью            

ТВОРЧЕСКОЕ ЗАДАНИЕ – СДЕЛАТЬ ПЕРЕВОД ТЕКСТА

Bir sokak

Burası Çamlık Sokak. (Сосновая улица). Eski bir sokaktır.

Büyük ve eski evler var. Yeni evler de var.

Sokakta bir araba var. Bir adam ve bir çocuk arabanın içindedir. Arabanın önünde bir köpek var. Köpeğin yanında yaşlı bir adam var. Sokakta kedi de var. O, eski bir evin önündedir. (Подсказка, в этом предложении речь идет о кошке).

Evin arkasında bahçe var. Ağaçlar ve çiçekler bu bahçededir

Eczane eski evin yanındadır. Eczanenin yanında bir dükkân var.

Elbiseler ve çantalar dükkânın içindedir.

Dükkânın önünde ne var? Sarı bir taksi var. Şoför taksinin yanındadır. O genç bir şofördür.

Taksinin üstünde bir köpek var. O ne renk? Beyaz bir köpektir

Taksinin önünde bir otobüs var. Küçük bir otobüstür. Otobüsün içinde dört erkek ve beş kadın var.

ДОМАШНЯЯ РАБОТА

1.      Сделать перевод текста Bir sokak

2.      Ответьте на вопросы, пользуясь словами в скобках

1. Adam nerededir? (araba – içinde)
2. Kadın nerededir? (ev – önünde)
3. Köpek nerededir? (ağaç – altında)
4. Bilgisayar nerededir? (masa – üstünde)
5. Şoför nerededir? (otobüs – arkasında)
6. Ev nerededir? (hastane – yanında)

3.      Выберите подходящее слово, чтобы заполнить пропуск:

1. Ben …..yim.                     a. Doktor, b. İşadam, c. Hemşire, d. Öğretmen

2. Hakan evin …..dir            a. Yanında, b. Altında, c. Arkasında, d. Önünde

3. Bu dükkân …..dir             a. Küçük, b. Büyük, c. Pahalı, d. Eski

4. Sen …..sun                       a. Öğrenci, b. Erkek, c. Çocuk, d. Kötü

5. Siz …..sınız                      a. Genç, b. İyi, c. Yaşlı, d. Çirkin

6. Biz …..iz                          a. İyi, b. Öğrenci, c. Genç, d. Yaşlı

4.      Напишите эти числа словами: 15-22-36-54-68-77-89-93

5.      Заполните пропуски:

1. bu elbise ….. renktir?
2. Siz nerede…..?
3. Ben bir hemşire…...
4. Kedi ağaç….. altındadır
5. Adam sinema…….içindedir
6. Biz şimdi parkta……
7. Araba köprü……üstündedir

6.      Переведите на русский язык:

1. bu araba ne renktir?
2. Bugün nasılsınız?
3. Bahçede yirmi beş ağaç var
4. Hemşire arabanın içindedir
5. Otobüs köprünün üstündedir
6. Büyük sandalye yatağın yanındadır
7. Fabrikanın arkasında hastane var
8. Evin önünde bahçe yok

7.      Переведите на турецкий язык:

1. Сумка черная или коричневая?
2. Она хорошая медсестра? Нет.
3. Ахмет сегодня дома?
4. Что есть в супермаркете?
5. Машина за автобусом
6. Дети не перед домом
7. На столе есть большие тарелки
8. Что есть в коробке?

Оценка за урок – 7х3=21 балл+5 баллов за сдачу в срок…….итого – 26 баллов